26 maja to data, której uczymy się już w przedszkolu. Laurki, kwiaty, prezenty, restauracje pełne mam świętujących z dziećmi, to Dzień Matki w Polsce. Piękny, zazwyczaj słoneczny, idealny na to, aby podziękować mamie za wszystko, co dla nas robi. Jak wygląda Dzień Matki w Turcji? Czy wiąże się z nim jakakolwiek tradycja? Sprawdziłam, jak świętowały mamy nad Bosforem, gdzie Anneler Günü wypadł 14 maja.

Jaka jest historia Dnia Matki?

Początki sięgają czasów starożytnych, gdy Grecy i Rzymianie otaczali kultem matki-boginie, symbolizujące płodność i urodzaj. Gdy cesarstwo przyjęło chrześcijaństwo, zakazano wyznawania innych bogów, więc święto upadło.

Zwyczaj wrócił setki lat później, w XVII-w. Anglii, jako „Niedziela u matki”. W co czwartą niedzielę postu odprawiano msze w katedrze, w zwykłe niedziele w kościołach. „Niedziela u matki” była zawsze dniem wolnym od pracy, a mamy dostawały kwiaty i słodycze. Tradycja przetrwała do XIX w.

Tradycja celebrowania Dnia Matki powstała na bazie Dnia Matczynej Pracy, który wymyśliła amerykańska nauczycielka Ann Maria Reeves w 1858 r. Kilka lat później, w 1872 r. Julia Ward Howe zmieniła nazwę na Dzień Matek dla Pokoju, a Dzień Matki stał się popularny w 1905 r. W 1914 Kongres Stanów Zjednoczonych uznał Dzień Matki za święto narodowe, które jest obchodzone co roku w drugą niedzielę maja.

Do Stanów Zjednoczonych dołączyło 70 krajów, które również przyjęły majową datę. Świętują wtedy mamy z Belgii, Brazylii, Włoch, Niemiec, Czech, Chin, Turcji itd. Nie ma jednej międzynarodowej daty Dnia Matki, więc takie kraje jak Rumunia, Portugalia, czy Hiszpania obchodzą go w pierwszą niedzielę maja. Ostatnia niedziela maja to wyjątkowy czas dla mamy ze Szwecji, Tunezji i Francji. Mamy z Bułgarii, Wietnamu, Serbii, czy Maroka, świętują 8 marca, w Dzień Kobiet, a w Indonezji 22 grudnia. Jedynie w Polsce obchodzimy Dzień Matki 26 maja!

Dzień Matki w Polsce

Dzień Matki znany był już w przedwojennej Polsce, mówi się o dacie 26 maja 1914 r., choć prawdopodobnie polskie mamy świętują od roku 1924. Wówczas obchody organizował Polski Czerwony Krzyż, który wyznaczył datę ostatniej niedzieli maja, w miesiącu czci Matki Bożej. Nie ma jednej oficjalnej wersji tej historii, więc Dzień Matki mógł się odbyć w 1914 w Krakowie lub wiele lat później. Zostańmy jednak przy tym, że tylko polskie mamy świętują 26 maja.

Dzień Matki w Turcji

Druga niedziela maja to dzień, w którym moje social media zalewają zdjęcia tureckich znajomych z ich mamami. „Kocham Cię mamo”, „Jesteś najlepsza”, głoszą ich posty, choć nigdy nie zauważyłam, żeby Turcy wręczali im z tej okazji jakieś prezenty. Choć sklepy jubilerskie są obwieszone reklamami przypominającymi o Anneler Günü, tego typu święta nie są popularne w Turcji.

— To wynika z religii, dlatego, że po pierwsze islam zaleca świętować skromnie, a dwa, że raczej nie czci się nikogo innego poza Bogiem. Dlatego urodziny, Dzień Matki, Dzień Kobiet czy chłopaka, to nie jest nic popularnego – tłumaczy Magdalena Yildirim, właścicielka szkoły językowej Lisan.

Nie zapominajmy o tym, że Turcy kochają zachodnie tradycje i tak, jak w grudniu ubierają choinki, tak samo próbują obchodzić Dzień Matki.

 — Matka jest bardzo ważna zarówno w Turcji, jak i w islamie, dlatego Dzień Matki objawia się tym, że dzieci robią przedstawienia w przedszkolach, malują laurki, a marketing zachęca do kupowania prezentów. Mimo to nie jest to popularny dzień i osoby z wierzących rodzin na pewno go nie obchodzą, bo takie święto może się gryźć z przekonaniami religijnymi – dodaje Yildirim.

Według turkolożki Turcy są uzależnieni od mediów społecznościowych i posty ze zdjęciami mam są na pokaz, na pewno nie wynika to z tradycji.

— W Turcji na poważanie składa się wyłącznie życzenia na święta religijne, wówczas należy zadzwonić do wszystkich członków rodziny. Dzień Matki? Wielu o nim nie wie – podsumowuje.