Historia tureckich występów w Konkursie Piosenki Eurowizji to wzloty, upadki, odejścia i powroty. Jak kraj, który leży w Azji, trafił do konkursu? Ile razy artyści z Turcji wystąpili na scenie Eurowizji? I wreszcie, dlaczego władze zrezygnowały z udziału w festiwalu i nie zamierzają do niego wrócić?

Do konkursu Eurowizji wchodzą reprezentanci państw należących do Rady Europy oraz leżące na terenie Europejskiej Strefy Nadawców, która sięga po Arabię Saudyjską. Tym samym, udział w Eurowizji nie jest zależny od położenia danego kraju, na co wskazywałby przedrostek „euro”, dlatego w konkursie mogą wziąć udział takie kraje jak: Turcja, Rosja, Gruzja czy Azerbejdżan.

Jak Turcja trafiła na Eurowizję

Jest rok 1975. Dwudziesty, jubileuszowy finał konkursu organizowany jest w Sztokholmie. Do grupy państw biorących udział w Eurowizji dołącza Turcja (dla porównania – Polska dopiero w 1994 r.), którą na szwedzkiej scenie reprezentuje Semiha Yankı z utworem „Seninle bir dakika”. Turczynka zajęła ostatnie, 19. miejsce w rankingu, przecierając szlak kolejnym rodzimym wykonawcom, którym pójdzie o wiele lepiej. Na 34 występy tureckich artystów, 33 razy udało im się dotrzeć do finału. Od samego początku, organizacją krajowych eliminacji zajmowała się telewizja publiczna TRT (Türkiye Radyo Televizyon Kurumu).

Semiha Yanki – Seninle Bir Dakika (Live)

Pierwsza rezygnacja Turcji

Mimo debiutu w konkursie Turcja na dwa kolejne lata zrezygnowała z udziału w Eurowizji. Powodem miała być presja ze strony państw arabskich, które sprzeciwiały się udziałowi muzułmańskiego kraju w imprezie organizowanej w Izraelu (Turcja nie wystąpiła na Eurowizji również w 1994 r.).

W 1978 r. Turcja reprezentowana wówczas przez Nilüfer i Nazar wróciła do Konkursu Piosenki Eurowizji. Okazało się, że kultura orientu, jej muzyka, stroje i tańce nie przypadły do gustu jurorom, przez co na prawdziwy sukces oczekiwano aż 22 lata. Przełom nastąpił w 1997 r., gdy Şebnem Paker wraz z Grupą Etnik zajęła trzecie miejsce, wykonując utwór „Dinle”.

Turcja wygrywa Eurowizję

Rok 2003 był dla Turcji wyjątkowo szczęśliwy. 48. finał Konkursu Piosenki Eurowizji, zwyciężyła turecka piosenkarka Sertab Erener z utworem „Everyway That I Can”, zdobywając 163 punkty.

Sertab Erener – Everyway That I Can (Turkey – Final – Eurovision Song Contest 2003)

Wgrana umożliwiła Turcji organizację kolejnego finału, który odbył się w Abdi İpekçi Arena w Stambule. Kraj reprezentowała wówczas Athena z utworem „For Real”, zajmując 4. miejsce.

Athena – For Real (Turkey) 2004 Eurovision Song Contest

Dlaczego Turcja odeszła z Eurowizji?

Gdy w 2012 r. na konkursie wystąpił Can Bonomo z utworem „Love me Back”, nikt nie podejrzewał, że będzie to ostatni wykon w tureckiej historii eurowizyjnej.

Can Bonomo – Love Me Back – Live – Grand Final – 2012 Eurovision Song Contest

W 2013 r. Turcja podjęła decyzję o rezygnacji z dalszego udziału w Eurowizji. Oficjalnie, głównym powodem miało być niezadowolenie z faworyzowania, tj. zapewnienia miejsca w finale krajom tak zwanej Wielkiej Piątki (Niemcom, Hiszpanii, Francji, Wielkiej Brytanii oraz Włochom). Co więcej, władze nie udzieliły aprobaty dla podziału głosów między telewidzów i profesjonalne komisje jurorskie w stosunku 50:50.

Tyle oficjalnie. Kilka lat później, dyrektor krajowej telewizji Ibrahim Eren, stwierdził, że nie może pokazywać w Turcji występów takich artystów, jak Conchita Wurst.

„Jako nadawca publiczny, nie jesteśmy w stanie transmitować na żywo o godzinie 21, kiedy dzieci jeszcze nie śpią wydarzenia, podczas którego brodaty Austriak nosi sukienkę. Nie wierzymy w koncepcję płci kulturowej oraz że można być jednocześnie mężczyzną i kobietą” – powiedział podczas dyskusji na temat konkursu. (źródło: eurowizja.org).

Według tureckich władz – organizacja konkursu odstaje od tureckich wartości. Tureccy dziennikarze uważają natomiast, że główną przyczyną jest nietolerancja władz dla społeczności LGBT.

EBU nie pozostała dłużna, w odpowiedzi dla dyrektora napisano, że konkurs od dawna opiera się na uniwersalności i celebrowaniu różnorodności dzięki muzyce.

Türkvizyon, czyli Eurowizja po turecku

Od razu po odejściu z Eurowizji, w 2013 r. powstał rodzimy konkurs – Türkvizyon. Biorą w nim udział kraje i społeczności języków tureckich. Ambicje były wielkie, niestety zderzenie z rzeczywistością okazało się bolesne. Turkwizja doczekała się czterech edycji, podczas których Turcja… nigdy nie wygrała.

Turkvision 2020 | RECAP

Czy Turcja wróci na Eurowizję?

Turcy wcale nie są zadowoleni z decyzji podjętej przez władze, co więcej – nalegają, aby kraj wrócił na Eurowizję. Wydaje się, nie ma na to szans. Jedyną nadzieją (według mieszkańców) jest przegrana obecnego prezydenta w wyborach.

67. edycja Konkursu Piosenki Eurowizji odbywa się w dniach 9-13 maja 2023 w Liverpoolu. To dziesiąta odsłona konkursu bez udziału Turcji.

Turkey in Eurovision Song Contest (1975-2012)

[Pierwsza publikacja 15/05/2022 r.]

(źródło: eurowizja.org)

Tagi: , ,